زادگاه اصلی هندوانه، هندوستان است به همین خاطر، وجه تسمیه ی آن (هند وانه) به معنای میوه هند معروف شده است. هندوانه در بیشتر مناطق دنیا کاشته می شود و در اغلب نواحی کشورما به وفور در نژادهای مرغوب و متنوعی کشت و پرورش داده می شود )

 هندوانه گیاهی است یکساله و یک پایه ساقه آن خزنده و پیچک دارد و برگهای آن پهن با بریدگیهای عمیق می باشد . گلهای آن کوچک و زردرنگ است . میوه آن رگدار یا دراز . پوست آن سبز رنگ و داخل آن قرمز می باشد . تخمه هندوانه بر حسب انواع مختلف آن ممکن است سیاه ، قرمز ، سفید و یا زرد باشد .

 هندوانه از میوه های مخصوص فصل تابستان است که در سایر فصول هم وجود دارد. انواع آن عبارتند از قرقی، محبوبی، جهرمی، ترکمن، شریف آباد، یوسف سفید همدان و غیره.

 هندوانه مثل سایر گیاهان خانواده کدوییان، نسبت به یخبندان حساس است و برای رشد و نمو احتیاج به روزهای گرم آفتابی دارد. مناسب ترین خاک برای هندوانه، خاک های سبک حاصلخیز است و برداشت محصول، زمانی صورت می گیرد که هندوانه رسیده باشد، لذا می توان پژمرده شدن پیچک مجاور دم میوه را در نظر گرفت. قسمت های مورد استفاده هندوانه، گوشت، تخم و پوست آن است. هندوانه به صورت خام و مرباخورده می شود و تخم آن را خام یا بوداده، به عنوان آجیل مصرف می کنند.

هندوانه دارای اسید آمینه ای بنام سیترولین و موادی بنام کاروتن و لیکوپن و نوعی قند بنام مانیتول می باشد.

خواص داروئی هندوانه :

 هندوانه از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است . گرما را برطرف می کند و بهترین میوه تابستان است .

1)هندوانه مدر است و به پائین آوردن فشار خون کمک می کند.

2)هندوانه معده را تقویت می کند.

3)پوست سفید داخل هندوانه برای زخم گلو و دهان بسیار موثر است.

4)مغز تخمه هندوانه کرم های معده و روده را از بین می برد.

5)هندوانه برای ورم مثانه مفید است.

6)هندوانه بدن را تازه و شاداب می کند.

7)هندوانه برای اشخاص گرم مزاج بسیار خوب است.

8)آب هندوانه مخلوط با سکنجبین علاج کننده یرقان و دفع کننده سنگ کلیه است.

9)برای خنک کردن بدن در روزهای گرم تابستان هندوانه را با شکر بخورید.

10)برای برطرف کردن تب و اخلاط بدن هندوانه را با شیر خشت بخورید.

11)برای رفع خارش بدن هندوانه را با تمبر هندی بخورید.

12)هندوانه را باید همیشه بین دو غذا خورد یعنی تقریبا سه ساعت بعد از غذا و یکساعت قبل از غذا . زیرا اگر بلافاصله بعد از غذا خورده شود در هضم غذا اختلال ایجاد می کند همچنین نباید آنرا با میوه های دیگر مخلوط کرد زیرا تولید نفخ شکم می کند.

 در صد گرم هندوانه مواد زیر موجود است :

آب 92 گرم

 پروتئین 0/5 گرم

 مواد چربی 0/2 گرم

 نشاسته 6 گرم

 کلسیم 0/7 میلی گرم

 فسفر 10 میلی گرم

 آهن 0/5 میلی گرم

 سدیم 1 گرم

 پتاسیم 100 میلی گرم

 ویتامین آ 600 میلی گرم

 ویتامین ب 1 0/03 میلی گرم

 ویتامین ب 2 0/3 میلی گرم

 ویتامین ب 3 0/2 میلی گرم

 ویتامین ث 8 میلی گرم

 تخم هندوانه دارای حدود 30 درصد روغن است که از نظر خواص شیمیایی مانند روغن بادام می باشد .

 هندوانه از نظر طب قدیم ایران سرد و تر است . گرما را برطرف می کند و بهترین میوه تابستان است .

 هندوانه دارای لیکوپین فتوشیمیایی است که این ماده یکی از کاروتنوئیدهای رنگی جلوگیری کننده و جنگنده با بیماریهای است. هندوانه قرمز رنگ است چون دارای موادشیمیایی طبیعی به شکل رنگدانه های قرمز رنگ مثل گوجه فرنگی است. گوجه فرنگی پخته شده عالی ترین منبع لیکوپین است. لیکوپین از دیواره سلولی گیاهان آزاد می شود و توسط بدن مورد استفاده قرار می گیرد.علاوه بر تمام اینها، هندوانه بدون چربی و یک منبع غنی از ویتامین A - C - B۶ ویتامین است. مطالعات نشان می دهد، یک فنجان و نیم هندوانه دارای ۹ تا ۱۳ میلی گرم لیکوپین است و بطور متوسط لیکوپین موجود در هندوانه ۴۰ درصد بیشتر از لیکوپین موجود در گوجه فرنگی است. همانطور که می دانیم لیکوپین از بدن در برابر ابتلا به بیماریهای قلبی، برخی انواع سرطانها مثل سرطان پروستات، ریه، سینه و مخاط رحم، محافظت به عمل می آورد و از بروز این بیماریهای خطرناک جلوگیری می کند.

 هندوانه منبعي غني از ويتامين ث و ويتامين آ است. همچنين مقدار زيادي ويتامين ب۶ و ب۱ و مواد معدني مانند پتاسيم ومنيزيم دارد. درطب سنتي چين پوست هندوانه را خوب مي شويند و درجلوي خورشيد مي گذارند تا خشک شود، سپس ازآن براي مبارزه با بيماري استفاده مي کنند ، بدين صورت که 50 گرم پوست هندوانه را درکمي آب مي جوشانند و مانند چاي آن را مي نوشند که چون داري پتاسيم بالاست براي مبتلايان به فشار خون بالا، فشارهاي عصبي وهم چنين براي بيماران مبتلا به مرض قند مفيد است. هندوانه با داشتن بيش از90% آب، براي رفع تشنگي بسيار مناسب است. هيچ ميوه اي تا اين اندازه آب ندارد. چون هنداونه داراي مقدار خيلي کمي سديم است، آب زيادي از بدن دفع مي شود و براي کسانيکه ناراحتي کليه دارند و افرادي که ادرار غليظ و زرد رنگ با بوي تند دارند ، بسيارخوب مي باشد و حتي با نوشيدن آب هندوانهو آب به مقدار زياد اين مشکل را از بين مي برند.

هنداونه به خاطر داشتن ويتامينC و ويتامينA و بتا- کاروتن و ليکوپين ، صدماتي را که در اثر استرس، استعمال دخانيات، سموم محيطي و داروها وارد مي شود کاهش مي دهد. علاوه بر اين ابتلاء به خيلي از امراض دنياي متمدن مثل سفت و سخت شدن ديواره سرخرگ، سرطان (خصوصا سرطان پروستات) و امراض دوران پيري مثل آلزايمر و پارکينسون را کاهش مي دهد. علت اين امراض راديکالهاي آزاد هستند. ويتامين هاي هندوانه خطر حمله آنها را به بدن تضعيف مي کنند.

دانشمندان دانشگاه بوستون کشف کردند که ليکوپن موجود در هندوانه، پوست را در مقابل اشعه ماوراء بنفش حفظ مي کند. درطب نتروپت خوردن هسته هايهندوانه اهميت زيادي دارد، بدين صورت که هسته را همراه هندوانه درمخلوط کن ريخته تا هسته ها در آب هندوانه خرد شوند. شخصي که آب هندوانه را با هسته خردشده ميل کند و هسته را خوب بجود، کمک زيادي به پاک کردن روده مي کند. براي افرادي که يبوست دارند، خوردن آب هندوانه به اين ترتيب و آب ولرم بلافاصله بعد از آب هندوانه در حالت ناشتا بسيار مفيد است چون درمان يبوست با مصرف فيبرومايعات با هم، امکان پذير است که هر دو در هندوانهموجود است.

از ساير خواص هندانه مي توان موارد زير را نام برد :

1- آب هنداونه به عنوان خنکي براي بيماران مبتلا به تب و بيماريهاي عفوني مفيد است زيرا عطش و التهاب بيمار را برطرف مي کند.

2- هندوانه نرم کننده، ادرارآور و زياد کننده عرق است، لذا پس از مصرفهندوانه سموم بدن از سه طرف ( ادرار، مدفوع، عرق) دفع مي شوند و به زودي شادابي و طراوت مخصوصي به انسان دست مي دهد.

3- تخم هندوانه ضد کرم مي باشد.

تذکراتي درباره مصرف هندوانه :

1- خوردن هندوانه براي معده و نيروي جنسي اشخاصي که مزاج سرد دارند، زيان آور است.

2- خوردن هندوانه براي اشخاص سرد مزاج توليد درد مفاصل مي کند و در اين موارد خنثي کننده زيان هندوانه، عسل و قند و امثال آن است.

3- زياده روي در خوردن هندوانه براي طحال زيان آور است .